- 3 Ağu 2019
- 429
- 141
- 43
08.12.2019 Tarihte Bugün- 8 Aralık;
Bugün Doğanlar (08 Aralık);
Bugün Ölenler (08 Aralık);
| 1808 | Napolyon Bonaparte komutasındaki Fransız ordusu Madrid'e girdi. | |
| 1863 | Santiago (Şili)'de bulunan Iglesia de la Compañía kilisesi çıkan bir yangın sonucu tamamen yandı: 2000'den fazla kişi öldü. Yangın sonrasında buraya bir anıt dikildi. | |
| 1868 | İlk ışıklı trafik lambaları Londra'da kullanılmaya başlandı. | |
| 1869 | Birinci Vatikan Konsili açıldı. | |
| 1886 | ABD'de Samuel Gompers başkanlığında Amerikan Emek Federasyonu kuruldu. | |
| 1936 | Nikaragua'da Anastasio Somoza cumhurbaşkanı seçildi. | |
| 1941 | Pearl Harbor Saldırısından bir gün sonra ABD Kongresi Japonya'ya savaş ilan etti ve II. Dünya Savaşı'na resmen girmiş oldu. | |
| 1942 | Vatan gazetesi, Hitler ve Mihver devletleri aleyhtarı yazılar nedeniyle kapatıldı. | |
| 1948 | Birleşmiş Milletler, Güney Kore'nin tanınmasını onayladı. | |
| 1953 | Türkiye futbolda İspanya'yı eledi; Dünya Futbol Şampiyonası'na katılmaya hak kazandı. | |
| 1953 | DSİ (Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü) kuruldu. | |
| 1962 | Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında "Karşılıklı Sağlık Yardımı Anlaşması" imzalandı. Türkiye'nin de katıldığı anlaşmaya göre, kendi ülkesinde tedavisi mümkün olmayan hastaların bakımı, bu imkânlara sahip ülkelerde yapılacak. | |
| 1966 | Dünyanın ilk "işçi şirketi" olduğu söylenen Türksan kuruldu. Şirketin kuruluş amacının yurtdışında çalışan Türkiyeli işçilerin tasarruflarını "değerlendirmek" olduğu açıklandı. | |
| 1968 | Tokyo Uluslararası Maratonu'nda İsmail Akçay dördüncü oldu. | |
| 1972 | Doğan Koloğlu 7,5 yıl hapse mahkûm oldu. | |
| 1973 | Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk yazar Çetin Altan'ın cezasını affetti. Ancak Altan'ın 2 yıllık cezası af kapsamı dışında kaldı. | |
| 1980 | John Lennon New York'ta kaldığı otelin önünde vurularak öldürüldü. | |
| 1985 | Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu, kısaltması KESK olan memur sendikaları konfederasyonu kuruldu. | |
| 1987 | Ömer Kavur'un yönettiği Anayurt Oteli 9. Nantes 3 Kısa Film Şenliği'nde büyük ödülü aldı. | |
| 1987 | İsrail işgali altındaki topraklarda yaşayan Filistinliler, intifada haraketini başlattı. | |
| 1987 | ABD Başkanı Ronald Reagan ve SSCB lideri Mihail Gorbaçov, orta menzilli nükleer füzelerin karşılıklı imhası için antlaşma imzaladı. | |
| 1991 | Boris Yeltsin ile Ukrayna ve Beyaz Rusya cumhuriyetlerinin devlet başkanları Bağımsız Devletler Topluluğu'nun (BDT) kuruluşunu ilan ettiler. | |
| 1992 | TBMM, Somali'ye asker gönderilmesini kararlaştırdı. | |
| 1993 | Sabancı Center açıldı. | |
| 1994 | Demokrasi Partisi (DEP) davası sonuçlandı. İdamı istenen Hatip Dicle, Orhan Doğan, Leyla Zana, Selim Sadak, Sırrı Sakık ve Mahmut Alınak toplam 89 yıl 6 ay hapse mahkûm oldu. Mahmut Alınak ve Sırrı Sakık cezaevinde yattıkları süreler gözönünde bulundurularak tahliye edildi. | |
| 1995 | Eralp Akkoyunlu 1987 yılında çıktığı dünya seyahatini tamamlayarak bunu gerçekleştiren 5. Türk oldu. 6 yıl 7 ay süren bu yolculukta Akkoyunlu, 302 gün seyir yaparak dünyayı dolaştı. | |
| 1996 | PKK, rehin tuttuğu 6 askeri, Kuzey Irak'taki Zap kampında Refah Partisi Van Milletvekili Fethullah Erbaş, İnsan Hakları Derneği Genel Başkanı Akın Birdal ve Mazlum-Der İzmir Şube Başkanı Halit Çelik'e teslim etti. | |
| 2003 | Erdoğan Teziç, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından YÖK Başkanlığına atandı. | |
| 2004 | Ohio eyaletindeki Damageplan konserinde Dimebag Darrell (Darrell Lance Abbott), Nathan Gale adlı bir çılgın tarafından sahnede vuruldu. | |
| 2007 | Küresel Isınmaya Hayır Mitingi |
| MÖ 65 | Quintus Horatius Flaccus, Romalı şair (ö. MÖ 8) | |
| 1765 | Elias (Eli) Whitney, ABD'li mucit ve sanayici (ö. 1825) | |
| 1925 | Sammy Davis Jr., ABD'li oyuncu, dansçı, ve komedyen (ö. 1990) | |
| 1925 | Arnaldo Forlani, İtalyan devlet adamı | |
| 1926 | Joachim Fest, Alman yazar (ö. 2006) | |
| 1930 | Maximilian Schell, Oyuncu, yönetmen | |
| 1936 | David Carradine, ABD'li oyuncu | |
| 1941 | Randall Harold Cunningham, ABD'li siyasetçi | |
| 1943 | Jim Morrison , ABD'li şarkıcı, söz yazarı, besteci ve şairdir (ö. 1971) | |
| 1943 | Hakkı Koşar, Türk karateci | |
| 1953 | Kim Basinger, ABD'li oyuncu | |
| 1954 | Louis de Berniéres, İngiliz yazar | |
| 1957 | Phil Collen, Rock müzisyeni (Def Leppard) | |
| 1962 | Marty Friedman, ABD'li müzisyen | |
| 1966 | Sinead O'Connor, İrlandalı müzisyen | |
| 1971 | Abdullah Ercan, Türk futbolcu | |
| 1973 | Corey Taylor, slipknot vokalist | |
| 1978 | Ian Somerhalder, ABD'li oyuncu | |
| 1981 | Azra Akın, Türk manken-model ve oyuncu | |
| 1982 | Hamit Altıntop, Türk futbolcu | |
| 1982 | Halil Altıntop, Türk futbolcu | |
| 1982 | Nicki Minaj, rapper, şarkıcı ve söz yazarı. | |
| 1985 | Dwight Howard], Amerikalı basketbolcu |
| 1796 | Petro Aleksandroviç Rumyantsev, (d 4 Ocak 1725) Çariçe II. Katerina'nın emrinde 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşına kumandanlık etmiş Rus generali | |
| 1831 | James Hoban, İrlandalı mimar, Beyaz Saray en önemli eserlerinden biridir | |
| 1864 | George Boole, İngiliz matematikçi ve filozof | |
| 1894 | Pafnuty Lvovich Chebyshev, (d 16 Mayıs 1821) Rus matematikçidir | |
| 1978 | Eski İsrail başbakanı Golda Meir, Kudüs'te 80 yaşında öldü | |
| 1980 | John Lennon (The Beatles grubunun kurucusu, rock şarkıcısı) New York'daki evinin önünde akli dengesi bozuk bir hayranı (Mark David Chapman) tarafından vurularak öldürüldü. Lennon 40 yaşındaydı | |
| 1983 | Slim Pickens, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1919) | |
| 1984 | Semih Sancar, (d. 1911, Erzurum) Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 16. Genelkurmay Başkanı'dı | |
| 1990 | Tadeusz Kantor, Polonyalı ressam, asamblaj ressamı, tiyatro yönetmeni. (d. 1925) | |
| 2004 | Darrell Lance Abbott (Dimebag Darrell) (Pantera grubunun kurucusu, gitarist) Nathan Gale adında çılgın tarafından sahnede vuruldu. Darrell 38 yaşındaydı |
İntifadanın Türkçe kelime anlamı ayaklanma demektir. Birinci Filistinli İntifada, İsrail'in, aralık 1987'den 1993 Oslo Anlaşmasının imzalanmasına kadar süren, Filistin topraklarını ele geçirmesine karşı, Filistinlilerin ayaklanmasıdır.
BİRİNCİ İNTİFADA NASIL BAŞLADI?
9 Aralık 1987'de bir İsrail askerî aracının Gazze'de dört Filistinlinin ölümüne sebep olan bir trafik kazasına karışması ve bu olayı protesto eden Filistinlilere İsrail askerleri tarafından ateş açılması sonucunda bir gencin ölmesi, Gazze Şeridinde daha geniş kapsamlı toplumsal olayları tetikledi ve ertesi gün Batı Şeria'da, birkaç gün sonra da Doğu Kudüs'te benzer olayların yaşanması üzerine gösteriler yaygınlaştı ve Filistin halkı kitle olarak İsrail işgaline karşı bir ayaklanma başlattı. Birinci intifada olarak tarihe geçen Filistinlilerin bu ilk başkaldırısı, işgal altında yaşamaktan bıkmış bir halkın daha önce hiç direniş tecrübesine sahip olmayan çocuklar, gençler ve kadınlar dahil yüz binlerce kişinin katılımı ile yürüttüğü, tepkisel bir gösteriyle başlayan, ancak kısa sürede örgütlü ve plânlı bir harekete dönüşen geniş katılımlı bir halk hareketidir.
HAREKETİN İLK AŞAMASI: TAŞLARA KARŞI MERMİLER
Hareketin ilk döneminde Filistinliler toplum olaylarıyla işgâl kuvvetlerine karşı ellerindeki ölümcül olmayan vasıtalarla direniş gösterdiler. Filistin halkının Birinci İntifada'nın ilk aşaması kapsamında gerçekleştirdiği protestolar taşlı saldırılar ve molotof kokteyli atma gibi sınırlı şiddet içeren aktif, kitlesel protesto gösterileri, kepenk kapatma, genel grev, işgâl yönetimine vergi ödememe, İsrail'e işçi göndermeme, İsrail mallarını boykot etme, işgâl yönetiminin resmî kurumlarında çalışmayı reddetme, duvar yazıları yazma, afiş asma, gibi birçok pasif sivil itaatsizlik eylemleri şeklindeydi.İsrail ordusu ise aşırı şiddet kullanarak bu direnişi bastırmaya çalıştı.
İsrail ordusu, karşılaştığı taşlara önce gerçek mermiden çok daha fazla tahribat veren, sivri uçlu olmaması nedeniyle insan vücudu içinde dolaşıp bir çok organa zarar vererek kurbanın 3-4 gün sonra acı çekerek ölmesine neden olan “plastik mermi” kullanarak cevap veriyordu. Yakın temaslarda ise, İsrail askerleri coplarla ve dipçiklerle Filistinlilerin kafa ve kollarını hedef alıyordu.
Sadece açık alanda kullanılması gereken göz yaşartıcı gazlar ise evlerin, okulların, camilerin ve hastanelerin içinde binlilerol miktarda kullanılıyordu. Hatta, yoğun yapılaşmanın olduğu mülteci kamplarına havadan helikopterle büyük miktarlarda gaz atılıyordu.
SAHİPSİZ TOPRAKLAR GÜNEY LÜBNAN'A SÜRGÜN
Birinci aşamadan sonraı, Filistinliler halk komiteleri kurarak kendi kendini idare etmeye başladı, buna karşılık İsrail'in daha sert tedbirlerle kontrolü ele geçirmeye çalıştı.
Sivil itaatsizlik eylemleriyle İsrail üzerinde her hangi bir etki yaratamadıklarını gören Fiilistinliler silahlı eylemlere başladılar. Bunların büyük çoğunluğu İsrail askerlerini kaçırmak ve öldürmek gibi riski az eylemlerden, bıçaklı militanların İsraillilerin arasında dalarak yakalanana veya öldürülene kadar önüne geleni bıçaklamasına kadar uzanıyordu. Şiddet eylemlerinde, Hamas ve İslâmî Cihat örgütleri FKÖ militanlarının Filistin'de olmamasından dolayı ön plâna çıktı.
Bir süre sonra İsrail hükümeti, islamcı örgütlerin saldırılarının gittikçe şiddetlenmesi üzerine, Hamas ve Filistin İslâmî Cihat örgütlerinin lider kadrosunu sürgüne göndermeye karar verdi. Batı dünyasının yoğun itirazlarına rağmen, çoğunluğu Hamas'a mensup 415 Filistinli Güney Lübnan'da iklimi ve arazi şekli nedeniyle insan yaşamadığından “sahipsiz bölge” (no man's land) olarak bilinen bölgede çadırlarda yaşamaya mahkum edildi. Dünya kamuoyunun da ilgi odağı olan bu sürgün hayatı, Sünni ve İslâmî Cihat önderlerinin Şii Hizbullah örgütü ile yakınlaşmasına sebep oldu. Sahipsiz bölgede bir araya gelme fırsatını bulan ve ortak özelliği İsrail'e karşı savaşmak olan bu örgütler arasında ideolojik ve askerî anlamda pek çok konuda bilgi ve tecrübe aktarımı gerçekleşti.
BİRİNCİ İNTİFADA'NIN SONA ERMESİ
Birnic intifada son safhada sürgündeki Filistin Hükümetinin bağımsızlık ilânı ile diplomatik girişimlerle başlaması ve bir süre sonra İsrail hükümetinin olumlu cevap vermesiyle barış sürecine dönüştü.
Her yeni safha, bir önceki safhadaki uygulamaları da içerecek şekilde devam etti ve resmen bittiği açıklanmasa da, 1989'dan itibaren hızını kaybetmeye başladı, 1991 yılında iyice gündemden düştü, 1993 yılında imzalanan Prensipler Deklarasyonu ile yerel ve dönemsel şiddet olayları dışında neredeyse tamamen sona erdi.
1000'DEN FAZLA İNTİFADA ŞEHİDİ
İntifada süresince ölüm ve yaralanmalarla sonuçlanan şiddet uygulamaları yanında El-Aksa Camiinde namaz kılanlara göz yaşartıcı bomba atmak, Cuma namazından çıkanlara şiddet içeren müdahalelerde bulunmak, yanında taş atıldığı gerekçesiyle ev yıkmak, Filistin arşivlerindeki tapu kayıtlarını yakmak, işinden evine giden Arapların çok kısa aralıklarla açılmış yol kontrol noktalarında defalarca ve uzun kimlik kontrollerinden ve üst aramalarından geçirilmesi, buna karşı koyanlara ölçüsüz şiddet uygulanması, Filistin yerleşim yerlerinin dış dünyaya kapatılması, buralara ilaç, yiyecek ve içecek maddelerinin girişlerinin, ağır hastaları taşıyan ambulansların çıkışlarının engellemesi, direniş hareketlerine katıldığından şüphe edilen kişilerin müspet delillere gerek duyulmadan haftalarca göz altına alıması gibi faaliyetleri de gerçekleştiren İsrail güçlerinin, 1987'den 1991'e kadar 200'ü 16 yaşının altında olmak üzere, 1000'den fazla Filistinli'yi öldürdüğü bilinmektedir.