27.12.2019 Tarihte Bugün- 27 Aralık;

[Emrah Burulday]

27.12.2019 Tarihte Bugün- 27 Aralık;

537		Ayasofya'nın yeniden inşası, Bizans İmparatoru I. Justinianus'un kişisel gözetiminde tamamlandı. II. Theodosius tarafından yaptırılan ikinci Ayasofya 532 yılındaki Nika ayaklanması sırasında yanmıştı.
1831		İngiliz doğa bilimci Charles Darwin'in içinde olduğu Beagle adlı keşif gemisi yola koyuldu.
1845		Ether ilk kez Jefferson, Georgia'da doğum hekimliğinde anestetik olarak kullanıldı.
1901		Japon kimyager Takamike ve Amerikalı fizikçi Abel adrenalin hormonunu buldu.
1907		Paris'te 2. Jön Türk Kongresi yapıldı. Sonuç bildirgesi'nde Sultan Abdülhamit yönetimi eleştirildi.
1919		Samsun'da ateşlediği kurtuluş mücadelesinin ardından Erzurum ve Sivas kongrelerini toplayan Mustafa Kemal Paşa, Heyeti Temsiliye üyeleriyle Sivas'tan Ankara'ya geldi.
1928		İstanbul Belediyesi, eski harflerle yazılı tabelalarını değiştirmeyen dükkân sahiplerini cezalandırdı.
1936		Şair Nazım Hikmet gözaltına alındı.
1939		Erzincan Depremi: Türkiye'nin Erzincan ilinde Richter ölçeğine göre 8 şiddetinde bir deprem oldu; 32.962 kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 100 bin kişi yaralandı.
1944		Çapakçur bölgesinin adı Bingöl olarak değiştirildi.
1945		28 devletin üzerinde anlaştığı ilkeler doğrultusunda Dünya Bankası kuruldu.
1949		300 yıl süren Hollanda egemenliğinden sonra Kraliçe Juliana, Endonezya'nın bağımsızlığını tanıdı.
1949		Türkiye-ABD arasında Kültür Antlaşması imzalandı.
1965		İngiltere'nin Kuzey Denizindeki petrol çıkarma platformu devrildi: 4 kişi öldü, 9 kişi kayıp.
1968		Aya ilk insanlı uçuşu gerçekleştiren Apollo 8 dünyaya döndü.
1975		Hindistan, Bihar'da maden ocağında patlama: 372 kişi öldü.
1977		Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanlığına Abdullah Baştürk seçildi.
1977		Sultanahmet'teki İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi yakıldı, Ankara'da Hacettepe Üniversitesi bir yıl süreyle kapatıldı.
1978		İspanya 40 yıl süren diktatörlük rejiminin ardından demokrasiye geçti.
1979		Özel eğitimli bir Sovyet birliğinin Kabil Havaalanı'nı ele geçirmesinin ardından, Kabil'deki Afgan hükümeti devrildi. Afganistan Devlet Başkanı Hafızullah Amin görevinden uzaklaştırıldı ve öldürüldü. 10 yıldan fazla sürecek iç savaş başladı. Afganistan'ın başına Babrak Karmal getirildi.
1980		İstanbul'da DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk ve Genel Sekreter Fehmi Işıklar'la beraber 68 sendikalı tutuklandı.
1981		Hacettepe Üniversitesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Bedrettin Cömert'in katil sanığı Rıfat Yıldırım, Berlin'de yakalandı.
1985		Roma ve Viyana havaalanlarına eş zamanlı olarak düzenlenen terörist saldırılarda 16 kişi öldü 100 den fazla kişi yaralandı.
1987		Ankara Kültür Merkezi, Atatürk'ün Ankara'ya gelişinin 68. yıldönümünde Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından açıldı.
1999		Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, başörtüsünün yüksek öğretim kurumlarında serbest sayılan kıyafet kapsamında düşünülemeyeceğine karar verdi.
2002		Çeçenistan'ın Moskova yanlısı hükümet karargahına bombalı kamyonla intihar saldırısı düzenlendi: 72 kişi öldü.
2004		Muhalefet lideri Viktor Yuşçenko Ukrayna seçimlerini kazandı.
2007		Ülke çapındaki pilot okullarda SBS denemeleri yapıldı
2008		İsrail, Gazze kenti civarına hava saldırısı düzenledi: 230 kişi öldü, 400'den fazla yaralı var.

Bugün Doğanlar (27 Aralık);

1571		Johannes Kepler, Alman astronom (ö. 1630)
1654		Jacob Bernoulli, İsviçreli matematikçi (ö. 1705)
1822		Louis Pasteur, Fransız kimyacı ve bakteriyolog (ö. 1895)
1896		Carl Zuckmayer, Alman oyun yazarı (ö. 1977)
1901		Marlene Dietrich, Alman sinema oyuncusu (ö. 1992)
1902		Kemalettin Tuğcu, Türk öykücü (ö. 1996)
1915		Gyula Zsengellér, Macar futbolcu (ö. 1999)
1931		Scotty Moore, Amerikan gitarist
1947		Osman Pamukoğlu, emekli tümgeneral, yazar ve siyasetçi
1948		Gerard Depardieu, Fransız sinema oyuncusu
1950		Haris Alexiou, Yunan şarkıcı
1956		Karen Hughes, ABD'li siyasetçi
1963		Gaspar Noé, Arjantin'li yönetmen
1964		Theresa Randle, ABD'li aktirist
1966		Bill Goldberg, ABD'li futbolcu
1966		Eva LaRue, ABD'li aktirist
1969		Jean-Christophe Boullion, Fransız araba yarışı sürücüsü
1970		Chyna, ABD'li profesyonel güreşci
1974		Masi Oka, ABD'li oyuncu ve dijital efekt uzmanı
1975		Heather O'Rourke, ABD'li oyuncu (ö. 1988)
1976		Curro Torres, Alman asıllı İspanyol defans oyuncusu.
1978		Pelin Batu, Türk sinema oyuncusu ve tarihçi.
1981		Emilie de Ravin, Avustralya'lı oyuncu
1984		Pleasure P, ABD'li RandB şarkıcı
1988		Hayley Williams, ABD'li müzisyen ve söz yazarı.

Bugün Ölenler (27 Aralık);

1849		Jacques-Laurent Agasse, İsviçreli ressam (d. 24 Nisan 1767)
1923		Gustave Eiffel, Fransız mühendis ve mimar (d. 1832)
1936		Mehmet Âkif Ersoy, Şair (d. 1873)
1942		Ahmet İhsan Tokgöz, Servet-i Fünun dergisinin sahibi
1953		Şükrü Saraçoğlu, Eski Türkiye başbakanlardan
1966		Guillermo Stábile, Arjantinli futbolcu (d. 1905)
1978		Huari Bumedyen, Cezayir devlet başkanı
1988		Reha Yurdakul, Sinema oyuncusu (d. 1926)
1988		Hal Ashby, ABD'li sinema yönetmeni (d. 1929)
2002		George Roy Hill, ABD'li yönetmen (d. 1922)
2003		Alan Bates, İngiliz aktör (d. 1934)
2007		Benazir Butto, Pakistanlı politik lider (d. 1953)

Adrenalini kim buldu, kim keşfetti

Adrenalin böbrekler üzerinde bulunan endokrin bezleri, yani böbrek üstü bezleri tarafından sürekli ve küçük miktarlarda salgılanan önemli bir hormondur. Anksiyete, tehlike, mücadele ve stres durumları böbreküstü bezlerini tetikler ve adrenalin üretimi artar. Artan adrenalin üretimi beyine mesajlar yollayarak tetikte olma, kan basıncı, enerji düzeyi, kalp hızı ve kuvveti arttırır. Adrenalin, laboratuvarlarda sentez yoluyla elde edilen ilk hormondur.
Adrenalin ile ilgili ilk gözlemler İngiliz fizyolog Edward Sharpey-Schafer tarafından 1894 yılında başlatıldı. 1901 yılında Japon-Amerikalı kimyacı Jokichi Takemine adrenalini izole etmeyi başardı.
1905 yılına kadar, bir organ tarafından üretilen ve kan yoluyla diğer organlara taşınan ve etkileyen maddenin hormon olduğu kavramı İngiliz fizyolojist William Bayliss ve Ernest Starling tarafından ortaya kondu. değildi. Bilim adamları ancak bundan sonra adrenalinin bir hormon olduğunu anlayabildi.
Bugün için laboratuvarlarda adrenaline; gerek yapı bakımından, gerekse te’sir bakımından benzeyen başka maddeler de sentez edilmiş ve tıbbi tedavi alanında ilaç olarak kullanılmıştır. Bunlardan bazıları; Metaraminol, efedrin, fenilefrin v.b.’dir.

Adrenalin ve Noradrenalin
Böbreküstü bezlleri adrenalin gibi noradrenalin adı verilen başka bir hormon salgılamaktadır. Adrenalin 1894; nodrenalin ise 1949’da keşfedilmiştir. Her iki hormon “katekolamin” denen maddeler sınıfındandır.

Adrenalin ve noradrenalin etkisiyle kalp atım sayısı, dolayısıyla nabız sayısı, atardamar kan basıncı, solunum hızı ve derinliği, metabolizma, kaslara giden kan mikdarı, kasların kasılma gücü ve kasların yorgunluk süreleri artmaktadır. Vücudun tehlikelere karşı adaptasyonu ve başarısı yükselir.

İnsan ve çeşitli memeli hayvanlarda böbreküstü bezinden salgılanan bu iki hormonun oranları değişiktir. Çok asabileşme sırasında daha çok noradrenalinin salgılandığı, yapılan tedkiklerden anlaşılmaktadır. Kedi ve aslanda eşit oranlarda salgılandığı halde, sığır, tavşan ve kobaylarda % 85 adrenalin salgılanır. İnsanda bu oran % 90’dır. İlginçtir ki hiç düşmanı olmayan veya kızmaz gibi bilinen balinada % 100 noradrenalin salgılanmasıdır.

Tıpta Adrenalin Tedavisi
Tıpta adrenalinin tedavi gayesiyle en çok şu durumlarda kullanılır: Duran kalbe, göğüs duvarı üzerinden uzun bir iğneyle kalp karıncığı boşluğuna doğrudan doğruya girilerek adrenalin enjekte edilerek kalp yeniden çalışabilir.

Bronşiyal astımda özellikle nöbetler sırasında kullanılırsa bronş spazmının, bronş cidarındaki aşırı kanlanmanın ve şişliğin giderilmesine sebeb olur.

Ameliyatlarda çalışılan bölgelerdeki damarların üzerine damlatılırsa, damarların büzülmesine ve kan kaybının azalmasına sebeb olur. Bölgesel anestezik maddelere belli oranlarda katılarak, müdahale edilen yüzeyde, anestezi etkisinin daha uzun süre devam etmesini sağlar.

Louis Pasteur, 27 Aralık 1822 tarihinde Fransa’nın Dole kentinde dünyaya geldi.

Okul hayatına Franche- Comté bölgesinde yer alan Abrois'te başlayan Louis, orta kararlı bir öğrenciydi ve resim konusundaki yeteneğiyle göz dolduruyordu. Hatta 15 yaşında ailesi ve arkadaşlarına yaptığı çizimleri günümüzde Paris’te bulunan Pasteur Enstitüsü müzesinde sergilenmektedir.

Daha sonra kimyaya ilgi duyan ve Paris’e giderek eğitimini bu yönde yoğunlaştırmaya başlayan Pasteur 1840 senesinde üniversite hayatında başarılı olarak Bachelor of Arts ve Bachelor of Science derecelerini aldı.

1842 senesinde Ecole Normale Supérieure derecesini alarak doktorasını tamamladı. 1848'de ise Fransa’nın Dijon şehrine giderek bir lisede kısa süreliğini fizik profesörü olarak görev yaptı ve ardından Strasbourg şehrindeki Strasbourg Üniversitesi’nde kimya profesörü olarak çalışmaya başladı.

Pasteur, ileriki dönemlerde fermantasyon ile ilgili çalışmaları sırasında, mikropların kendi kendine üremelerinin söz konusu olmadığını kanıtlamıştır.

Pasteur ayrıca içtiğimiz sütün bozulmasını önlemenin yöntemini de keşfetti. Burada sütü 140 (fahrenheit) derecede otuz dakika süreyle ısıtmak ve sonra hızlı bir biçimde soğuttuktan sonra sütü kapalı ve sterilize edilmiş şişelere koymak gerekiyordu. Bu yöntem sütü mikroplardan arındırmak için günümüzde de kullanılmaktadır.

Bu yönteme, Louis Pasteur’ün adıyla ‘Pastörize’ etmek denilmektedir. Uzun süre saklanabilecek içecekler hakkında geliştirdiği yöntem, “pastörizasyon” olarak bilinmektedir. Pasteur, esas olarak şarbon ve kuduz aşısını buluşuyla üne kavuşmuştur. Çok az bilim insanı, Pasteur gibi insan hayatını değiştiren buluşlar ortaya koymuştur.

Pasteur'ün hastalıkların önlenmesi için Pierre Paul Émile Roux ile yaptığı çalışmalar sonucu aşı yöntemi geliştirildi. Pasteur, bu yöntemi tavşanlar üzerinde denedi. Daha sonra aşının kuduz hastalığı üzerindeki etkisini araştırmak için 11 köpek ile deney yaptı. 6 Temmuz 1885 tarihinde kuduz bir köpek tarafından ısırılmış olan 9 yaşındaki Joseph Meister'a kuduz aşısını uyguladı.

Küçük Joseph Meister kuduz bir köpek tarafından on dokuz yerinden ısırıldığında, anne ve babası yavrucağı Louis Pasteur’e getirdiler. Bu bilim insanı daha önce insan üzerinde hiç denenmemiş olan kuduz aşısını çocuğa uygulama konusunda çekindi. Pasteur bunu ancak, kendisine gelen iki doktorun, çocuğun kuduzdan her durumda öleceğini ve başarılı olursa ilacın kuduza bir çare olabileceğini söylemesinden sonra denemeye karar verdi.

Çocuğun sağlık durumu iyiye gitmeye başladı ve 3 ay sonra olumlu sonuç alındı. Bu başarı sayesinde Pasteur kahraman ilan edildi.

Olumlu sonuçlar sayesinde Pasteur; 1887 senesinde Pasteur Enstitüsü'nü kurdu.

Pasteur kuduzun çaresini bulmuştu. Louis’nin aşısı küçük Joseph Meister’in hayatını kurtardı. Meister büyüdüğünde Pasteur Enstitüsü’nün kapıcılarından biri oldu. Çünkü Louis Pasteur’e karşı duyduğu minnet duygusu ve vefa borcu, ömrünün sonuna kadar Enstitü’de çalışmak istemesine neden olmuştu.