Yazılım Mühendisliği İle Bilgisayar Mühendisliği Aynımı ? Farklar Nelerdir?..

[Kürşad Türkeş]

Çoğu kişinin, özellikle de üniversite tercihi yapacak kişilerin aklındaki klişe sorulardan biri de yazılım mühendisliği mi yoksa bilgisayar mühendisliği mi sorusudur. Bu iki alanın, temel anlamda aynı kapıya çıktığı ancak pratikte bir çok şeyin değişiklik gösterdiği gerçektir.

Her ne kadar benzer biçimde gösterilseler ve birbiriyle örtüşen sorumluluklara sahip olsalar da işleyiş, eğitim ve sektörel açıdan oldukça farklıdır. Bu iki mühendislik dalının tanımını ve görevlerini kısaca açıklamak gerekirse:

Yazılım Mühendisliği​

Temel anlamda görevi bilgisayarda kullanılabilecek yazılımları oluşturmak ve geliştirmektir. Yazılım üretimi, geliştirme ve bakımı gibi 3 temel kola ayrılan görevleri bulunmaktadır.

Yazılım mühendisleri, yazılım alanında belirli hedeflere ulaşmak için şu görevleri üstlenecek bir iş disiplinine sahip olurlar:

• Bir yazılımın gereksinimlerini analiz etmek, belirlemek ve onaylamak,
• Yazılım yaşam döngüsünü projelerde etkin kullanabilmek,
• Tasarım prensiplerine göre uygulamalar geliştirmek,
• Müşteri ihtiyacını iyi belirlemek,
• Bu ihtiyaçlara uygun programı en kısa ve en hızlı biçimde ortaya koymak.

Yazılım mühendisliği de diğer mühendislik dallarında olduğu gibi lisans derecesi ile yazılım mühendisliği bölümünden mezun olmak gerekir.

Bilgisayar Mühendisliği​

Bilgisayar mühendisleri de günümüz itibariyle yazılım sektörüne evrilmeye ve onlar da tıpkı yazılım mühendisleri gibi uygulamalar geliştirmeye devam ediyor. Fakat sektördeki çalışmalarda ve okulda aldıkları eğitimde farklılıklar vardır. Daha çok donanım ağırlıklı derslerin işlenmesi ile birlikte bilgisayar mühendisleri, elektronik kısımları içeren sistem tasarımlarında ve büyük verilerin işlenmesinde etkin rol alırlar.

Bilgisayar mühendislerinin çalışma sorumlulukları genelde şöyledir:

• Veriler ve algoritmalar yoluyla talimatları işlemek,
• Verilerin depolanmasını sağlamak,
• Bilgisayar aygıtlarının verileri nasıl ilettiğine dair araştırmalar yapmak.

Bilgisayar mühendislerinin çalışma sahası hem soyut hem de somut bir işleyiş olmasına rağmen daha çok matematik hesapları ve veriler üzerine yoğunlaşırlar. Odak noktaları bilgisayardan üretilen verilerin nasıl işlenmesiyle alakalıdır. Şu terimler bilgisayar mühendislerinin iş sürecinde en çok üzerinde durması gereken terimlerdir:

• İşleme,
• Depolama,
• İletişim,
• Güvenlik,
• Yorumlama.

Verilerin işlenmesi ile veri tabanlarının oluşturulması, verilerin istatistiksel olarak modellenmesi ve bu verilerin uygulamalara entegre edilmesinde daha büyük rol alırlar. Bununla birlikte verilerin korunması ve güvenliğinin sağlanması gibi sorumlulukları da mevcuttur.

Bilgisayar mühendislerinin uzmanlık alanlarını kısaca şöyle sıralayabiliriz:

• Bilgisayar grafikleri, bilgisayarın gerçek dünyası,
• Matematik hesaplamaları,
• Verilerin güvenliği,
• Mobil ve internet bilişimi,
• Bilgisayar ağları,
• Makine öğrenmesi ve yapay zeka.

Eğitim ve Öğretim​

Eğitim alanında da temel farklılıkların olduğunu söyleyebiliriz. Nitekim bahsettiğimiz üzere bilgisayar mühendisleri daha çok matematiksel hesaplamalar, veriler üzerinde düzenlemeler ve modellerin oluşturulması, derin öğrenme gibi alanlardaki dersleri daha çoktur.

Yazılım mühendisliği de bu gibi dersleri görür ancak daha çok uygulama geliştirme, mobil, web, oyun programlarının görülmesi ve yazılım tasarım mimarilerinin enine boyuna öğretilmesi yazılım mühendislerini bilgisayar mühendislerinden farklı kılan önemli etkenlerdir.

Özellikle yazılım tasarım ve mimarisi dersi yazılım mühendislerinin sektörde fark yaratacağı derslerin başında gelir. Sektörde hangi dil kullanılırsa kullanılsın dilden bağımsız olan bu ders ile yazılım geliştirme süreçlerinden yazılım tasarım desenlerine kadar bir çok detay görülür. Bunları sektörde kullanmak oluşturacağınız yazılım uygulamalarının daha hızlı ve sorunsuz çalışması anlamına gelmektedir.

Bu bilgiler ışığında yazılım mühendisinin daha fazla soyutsal anlamda geliştiği görülmektedir. Yazılım tasarım desenleri, verilerin modellenmesi, UML diyagramları, MVC yapısının neredeyse tüm uygulamalarda kullanılması gibi faktörler yazılım mühendisinin daha çok boyutlu düşünmesini sağlar. Geliştirilen programların SOLID prensiplerine göre tasarlanması da uygulamaların güvenilirliğini, ömrünü ve hızını artıran önemli faktördür.

Benzerlikler​

Her ne kadar farklı alanlarda ders içerikleri değişse de ortak bir sürü ders vardır. Bilgisayar ve yazılım mühendisliğinin temel dersi olan programlamaya giriş ve algoritma, veri yapıları ve nesneye yönelimli programlama dersi her iki bölümde de zorunludur. Hatta bir çok üniversitede bu dersler kilit ders olarak geçmektedir.

Bunun yanı sıra diğer tüm mühendislik dallarında da ortak olarak görülen Matematik 1, Matematik 2, Lineer Cebir, Diferansiyel Denklemler ve Sayısal Çözümleme dersleri mevcuttur. Bu da bize yazılım ve bilgisayar mühendislerinin sektörde matematiğe çokça ihtiyaç duyacağını kanıtlar.

Sonuç​

Yazılım mühendisliği ile bilgisayar mühendisliği aynı kapıya çıksa da gittikleri yollar çok farklıdır. Bilgisayar mühendisliğini elektrik-elektronik mühendisliği ile örtüştürmek daha doğru bir yaklaşımdır. Çünkü mikro işlemciler gibi daha çok donanıma dolayısıyla elektriksel bağlantılara yönelmesi bu alanın yazılım mühendisliğinden farkını ortaya koymaktadır. Yazılım mühendisleri ise donanımdan ziyade daha çok yazılım süreçlerini konu alır ve soyut düşüncelere sahiptirler.

Kişinin çalışmak istediği alana göre bu iki bölüm arasında tercih vermesi mantıklı karar olacaktır.

Alıntıdır....